Người đọc được ngắm nhìn các công trình thời Pháp thuộc như Phủ Chủ tịch, Nhà hát Lớn Hà Nội, Nhà khách Chính phủ, Trụ sở Tòa án Nhân dân Tối cao, Nhà tù Hỏa Lò, Khách sạn Metropole Hanoi, Thư viện trường PTTH Chu Văn An.

Các tác giả đã diễn giải nhẹ nhàng, dễ hiểu và giàu cảm xúc các cứ liệu về nền tảng cội nguồn kiến trúc Thăng Long - Hà Nội xưa ở thế kỷ 18 trở về trước với thành quách "lối xưa xe ngựa hồn thu thảo", kết nối vùng dân dã "kẻ chợ". 

Sự chuyển mình hội nhập, tiếp thu lối nghệ thuật tinh hoa của kiến trúc phương Tây ở thời kỳ Pháp thuộc như Beaux-Arts, Art Décor, Gothique… đến sự giao thoa nhuần nhuyễn giữa tinh hoa kiến trúc thế giới với văn hóa bản địa cũng được thể hihện rõ nét.

Độc giả sẽ thấy trong sự tráng lệ vốn là điển hình cho phong cách Beaux- Arts của Phủ Chủ tịch, lại có những họa tiết trang trí đậm chất cổ truyền Việt Nam. Những công trình Art Décor điển hình như tòa nhà Ngân hàng Nhà nước cũng khéo léo được thêm nếm vào đó nét Việt tinh hoa…

Những giao thoa này, dù là chấm phá, cũng đủ cho thấy văn hóa và kiến trúc Việt có giá trị và ảnh hưởng nhất định tới những kiến trúc sư và nền kiến trúc có bề dày lịch sử đáng ngưỡng mộ như kiến trúc Pháp. 

Đi qua mỗi phần của cuốn sách, người đọc vừa thấy quen, vừa thấy lạ. Quen bởi những công trình đó vốn đã quá đỗi thân thuộc trong mỗi khoảnh khắc Hà Nội.

Lạ vì có những chi tiết kiến trúc, những giá trị lịch sử lần đầu được biết. Nhưng sau cùng, đọng lại ở mỗi câu từ, hình ảnh trong cuốn sách là một tình yêu với Hà Nội, sâu đậm, da diết, được khắc họa bằng những đường nét kiến trúc, bằng ngôn từ khúc triết và những khuôn hình sống động, như thể lịch sử đang sống lại trước mắt ta. 

Cuốn sách được nhóm tác giả thực hiện từ năm 2022 dưới sự chủ trì của Công ty cổ phần Xây dựng Kiến trúc AA cùng Tập đoàn Sun Group, ông Maurice Nguyễn - chắt của kiến trúc sư danh tiếng François Charles Lagisquet (một trong những kiến trúc sư thiết kế Nhà hát Lớn Hà Nội).

Chia sẻ về ý tưởng cho ra đời cuốn sách, đại diện đơn vị chủ trì, ông Nguyễn Quốc Khanh, Chủ tịch Công ty CP Xây dựng Kiến trúc AA, chia sẻ, kiến trúc là đỉnh cao của sáng tạo thông qua việc tổng hợp nghệ thuật tạo hình và khoa học xây dựng.

Kiến trúc của một quốc gia là một phần văn hóa và lịch sử của quốc gia đó. Với mong muốn gìn giữ những di sản kiến trúc vô cùng quý giá do lịch sử đem lại cho Hà Nội, ông và các cộng sự đã quyết tâm làm cuốn sách này với một cách tiếp cận và cách làm mới so với những cuốn sách về kiến trúc đã có trước đó".

"Mục tiêu lớn nhất của cuốn sách là lan tỏa tình yêu Hà Nội, nâng cao nhận thức của mọi người về giữ gìn những di sản văn hóa kiến trúc của Thủ đô, đặc biệt là thế hệ trẻ. Họ chính là thế hệ tương lai, những người đã, đang và sẽ giữ vai trò tiếp nối gìn giữ và phát huy giá trị di sản cho muôn đời sau", ông Nguyễn Quốc Khanh bày tỏ.

Tiến sỹ, kiến trúc sư Phan Đăng Sơn, Chủ tịch Hội kiến trúc sư Việt Nam viết trong lời mở đầu của cuốn sách: "Với cách thể hiện cô đọng, xuyên suốt, mô tả khá rõ con đường thăng trầm đã đi qua của kiến trúc Hà Nội, cùng với năng lực và tâm can của người viết, cuốn sách này đã đóng góp nhành hoa quý trong vườn hoa văn hóa xứ sở ngàn năm văn hiến, góp phần hữu ích cho sự cảm nhận chuyên môn sâu sắc".

Kiến trúc sư Lê Thành Vinh, nguyên Viện trưởng Viện bảo tồn Di tích Việt Nam nhận định: "Cuốn sách này, một lần nữa sẽ đưa chúng ta đến với những công trình đặc sắc đó, những di sản kiến trúc giàu giá trị trong giai đoạn cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20 của Hà Nội". 

Sách Kiến trúc Hà Nội - Giao thoa văn hóa Việt - Phápdo NXB Thế giới in ấn và Phanbook phát hành đã chính thức ra mắt bạn đọc, với định dạng bìa cứng, thiết kế ấn tượng. Sách dày 364 trang, song ngữ Việt - Pháp, kèm theo ấn phẩm là một video ngắn về quá trình thực hiện, nghiên cứu.

Sao Việt hôm nay 11/3: "Chả biết chúc gì, mong mọi người thật khoẻ bởi xung quanh ta có quá nhiều tai ương", NSƯT Chí Trung chia sẻ trên trang cá nhân.

MC Mù Tạt khoe chụp ảnh vào thời khắc 0h tại TP.HCM.

Hoa hậu Đại sứ Du lịch Thế giới 2018 Phan Thị Mơ đi nghỉ dưỡng.

Hoà Minzy mong bình an trong thời gian tới.

Hoa hậu Đỗ Thị Hà trang điểm cá tính.

Hoàng Thuỳ Linh khoe eo thon gọn.

Bảo Thanh xinh đẹp như công chúa.

Ngô Thanh Vân khoe được bạn trai chăm bắm, nấu toàn bữa ăn ngon.

Á hậu Phương Nga chính thức được thăng hạng từ F1 thành F0.

Lưng trần gợi cảm của Lệ Quyên.

Ca sĩ Phương Linh công khai bạn trai, nhưng vẫn giấu mặt. "Nay là quốc tế công khai bạn trai. Chả giấu nữa", cô viết.

Nhạc sĩ Huy Tuấn hội ngộ Hà Hồ. "Seagames 31 Song in studio. Đi thu với Hồ Ngọc Hà thì phải được chăm sóc da rồi", nhạc sĩ Huy Tuấn viết.

Ngân An

NSƯT Chí Trung: 'Qua đủ mất mát, mọi thứ đều trở nên nhỏ bé'

Năm 2022, NSƯT Chí Trung sẽ nghỉ hưu theo chế độ, anh rời Nhà hát Tuổi Trẻ với nhiều kỷ niệm gắn bó. Chí Trung về nhà hát năm 1978,...

Nếu như những tín hiệu tích cực từ các không gian sáng tạo, sự kiện sáng tạo ở Hà Nội đang cho thấy giá trị của thương hiệu thành phố sáng tạo đã len lỏi đến từng góc phố, mỗi con người Thủ đô; từ các cuộc thi sắc đẹp cho chúng ta cảm nhận về việc tôn vinh vẻ đẹp hình thức và trí tuệ; từ các liên hoan phim như Cánh Diều Vàng, Liên hoan phim quốc tế Hà Nội, cho thấy sự hội nhập và khởi sắc của điện ảnh khi Luật Điện ảnh mới ra đời. Hay các ca khúc mang đậm chất dân gian cho chúng ta mơ ước về các tác phẩm nghệ thuật của người Việt Nam, cho người Việt Nam, vì người Việt Nam thì những hình ảnh tiêu cực trong hành vi ứng xử của một số nghệ sĩ, nhiều tác phẩm nghệ thuật không phù hợp, lệch chuẩn... cũng khiến cho chúng ta phải suy nghĩ về cách xây dựng văn hóa trong bối cảnh mới.

Rõ ràng, xây dựng văn hóa trong bối cảnh hiện nay có những phức tạp riêng khiến cho chúng ta cần có một cuộc đổi mới mang tính cách mạng trong quản lý và phát triển văn hóa.

Khi chúng ta đang sống ở một xã hội rất đặc biệt, các tác động từ nền kinh tế thị trường, cả tích cực và tiêu cực, được cộng hưởng bởi quá trình hội nhập quốc tế sâu rộng và sự phát triển như vũ bão của khoa học công nghệ, đặc biệt là công nghệ thông tin. Một ngôi làng toàn cầu xuất hiện với những cá nhân ích kỷ hơn vì mải nghĩ đến lợi ích của chính mình, luôn coi mình là trung tâm của vũ trụ, có thể phán xét người khác và xã hội theo cách từ trước tới giới chưa từng có nhờ sự tiếp tay của mạng xã hội. Sự nhộn nhịp của xã hội khiến con người có quá nhiều đam mê, cảm xúc, cũng như nhiều mục đích sống. Điều đó có những lúc nhất định rất tốt, nhưng đôi khi cũng khiến chúng ta lạc lối, mất phương hướng vì thiếu giá trị định hướng hành vi, thiên về hành động theo cảm xúc mà thiếu đi sự kiểm soát.

Yếu tố kinh tế khiến cho mọi câu chuyện đều có thể quay sang chuyện tiền nong, và môi trường mạng lại khiến cho nhiều người có một cách suy nghĩ khác, lối sống khác, thói quen khác, trong đó có cả cách kiếm tiền mới. Do tất cả những vấn đề trong xã hội đều liên quan đến văn hóa nên nhiều vấn đề bất cập xảy ra đối với văn hóa, kể cả hiện tượng xuống cấp đạo đức trong xã hội, nhiều khi lại xuất phát từ những nguyên nhân khác như kinh tế, chính trị, khoa học công nghệ.... Tất cả đều tạo ra những vấn đề cho sự phát triển văn hóa, con người.

Chúng ta chỉ có kinh nghiệm với những gì đã xảy ra, còn những gì chưa có tiền lệ, chúng ta sẽ gặp lúng túng. Đó chính là câu chuyện mà chúng ta đang đối mặt trong giai đoạn hiện nay.

Để giúp văn hóa phát triển, tạo điều kiện xây dựng con người toàn diện và đất nước phồn vinh, hạnh phúc, chúng ta cần xây dựng hệ giá trị con người, hệ giá trị gia đình, hệ giá trị văn hóa và hệ giá trị quốc gia để từ đó chúng ta điều tiết con người trong mọi không gian của xã hội, từ trong chính mỗi cá nhân, đến gia đình và xã hội. Từ đó, những hệ giá trị này giúp chúng ta hiểu những gì nên làm/không nên làm, phải làm/không được phép làm, cũng làm cơ sở như hình thành nên dư luận xã hội ủng hộ giá trị tích cực của xã hội. Văn hóa nhờ đó điều tiết hành vi của mỗi người và toàn xã hội.

Văn hóa cần được đặt ở vị trí trung tâm

Trong Hội nghị văn hóa toàn quốc năm 2021, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định: “Xây dựng con người Việt Nam thời kỳ đổi mới, phát triển, hội nhập với những giá trị chuẩn mực phù hợp, gắn với giữ gìn, phát huy giá trị gia đình Việt Nam, hệ giá trị văn hóa, giá trị của quốc gia - dân tộc; kết hợp nhuần nhuyễn những giá trị truyền thống với giá trị thời đại: Yêu nước, đoàn kết, tự cường, nghĩa tình, trung thực, trách nhiệm, kỷ cương, sáng tạo.

Những giá trị ấy được nuôi dưỡng bởi văn hóa gia đình Việt Nam với những giá trị cốt lõi: ấm no, hạnh phúc, tiến bộ, văn minh; được bồi đắp, phát triển bởi nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc với hệ giá trị: dân tộc, dân chủ, nhân văn, khoa học; trên nền tảng của hệ giá trị quốc gia và cũng là mục tiêu phấn đấu cao cả của dân tộc ta: hòa bình, thống nhất, độc lập, dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, hạnh phúc”.

Như vậy, bên cạnh vai trò là nền tảng tinh thần, văn hóa còn là hệ điều tiết cho sự phát triển cho mỗi cá nhân và toàn xã hội. Nếu chúng ta mong muốn có một nền kinh doanh lành mạnh hay một nền kinh tế nhân văn, văn hóa cần phải được đặt ở vị trí trung tâm để từ đó, người chủ doanh nghiệp không vì lợi ích của mình mà hy sinh lợi ích của người làm công, của khách hàng; người bán hàng không bất chấp lợi nhuận mà bán hàng giả, hàng nhái. Hay ngay cả nghệ sĩ cũng không vì đồng tiền mà quảng cáo thuốc tràn lan mà không biết chất lượng kém sẽ ảnh hưởng đến tính mạng và sự nghèo khó của khách hàng – những khán giả vốn rất hâm mộ và đặt niềm tin vào họ.

Truyền cảm hứng từ Hội nghị văn hóa toàn quốc năm 2021, giờ đây chúng ta nhắc nhiều hơn đến chấn hưng văn hóa. Quá trình chấn hưng ấy chắc chắn phải có những hương vị mới, kết hợp của những giá trị truyền thống và những giá trị hiện tại. Trên cơ sở ấy, chúng ta có thêm sự tự tin văn hóa để hội nhập quốc tế tốt hơn, mang lại lợi thế cho sự phát triển đất nước.

Bài 2: Vốn văn hóa - năng lượng sống cho một dân tộc